Net Sıfır 2053: Türkiye'de Karbonsuz Enerjiye Geçişin Sosyoekonomik Etkileri
Türkiye’nin 2053 yılı için ilan ettiği net sıfır karbon hedefine ulaşılması, sadece enerji sisteminde değil sanayi, ulaşım, binalar gibi temel son kullanım sektörlerinde de köklü bir dönüşüm gerektirmektedir. Bu kapsamda, Şubat 2023’te SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, Türkiye elektrik sisteminin karbonsuzlaşmasına yönelik bir yol haritası içeren “Net Sıfır 2053: Türkiye Elektrik Sektörü İçin Yol Haritası” başlıklı çalışmayı yayımlamıştır. Son kullanım sektörlerinin elektrifikasyonu, net sıfır karbon hedefine ulaşmak için kritik önem taşıdığından ve bu süreç elektrik sistemi planlamasıyla yakından ilişkili olduğundan, yayımlanan yol haritası yalnızca elektrik sektörünü değil, aynı zamanda son kullanım sektörlerinin karbonsuzlaşmasını da kapsamaktadır.
Böylesine köklü bir dönüşümün sosyoekonomik etkilerini değerlendirmek, yalnızca olası olumsuz etkileri azaltmak için değil, aynı zamanda geçişin başarılı olmasını sağlayacak etkili politikaların uygulanması açısından da hayati önem taşımaktadır. SHURA’nın önceki çalışmaları ve çeşitli uluslararası araştırmalar, düşük karbonlu enerji dönüşümünün gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ve toplam istihdam üzerindeki etkilerinin küçük ve genellikle pozitif olduğunu göstermektedir. Ancak, yüzyılın ortasına kadar net sıfır emisyon hedefi bağlamında Türkiye’yi merkezi alan daha kapsamlı bir analiz gerekmektedir.
Bu çalışma, elektrik sisteminin net sıfır karbon dönüşümü doğrultusunda ulusal gelir, istihdam ve sanayi sektörleri üzerindeki etkileri ölçmeyi hedeflemektedir. Böylece dönüşümün faydalarını en üst düzeye çıkarırken olası riskleri minimize eden veya ortadan kaldıran politika eylemlerine rehberlik etmek, ilgili sosyoekonomik konularda daha derinlemesine politika tartışmaları için bir temel oluşturarak, Türkiye için adil ve eşitlikçi bir dönüşümü desteklemek amaçlanmaktadır.
Kaynak: shura.org.tr